ساخت گلدسته برای کشور عراق

تاریخچه گلدسته سازی

گنبد سازی/گلدسته سازی

گلدسته سازی : اگر به طور ساده بگوییم، کل نیروهایی که به یک عضو سازه‌ای وارد می‌شود به صورت نیروهای فشاری compressive و کششی tensile به مصالح وارد می‌شود. بعضی از مصالح مقاومت فشاری بیشتری دارند مثل بتن و آجر و برخی هم مقاومت کششی بیشتری دارند مثل فولاد. در یک سازه معمولا هر دو تنش فشاری و کششی یافت می‌شود پس مصالح به کار رفته باید توانایی تحمل هر دو را داشته باشد. برای مثال در بتن آرمه وظیفه تحمل فشار به عهده‌ی بتن و تحمل کشش به عهده‌ی میلگرد هست. اما در گذشته مصالحی که بتوانند نیروی کششی را تحمل کنند یا وجود نداشت یا بسیار محدود بود، برای همین کار سیستم سقف قوسی یا همان گنبد روی کار آمد. خاصیت گنبد اینست که تمام وزن سقف به صورت نیروهای فشاری به مصالح (خشت، آجر) وارد می‌شود و عملا دیگر نیروی کششی‌ای در کار نیست. حالا این نیروی وزن که به صورت فشار و از خشتی به خشت دیگر منتقل شده، در انتهای قوس به صورت یک نیروی افقی در می‌آید که در عمل دیوار کناری را به طرف بیرون هول می‌دهد. مقدار این نیرو قابل توجه هست برای همین در اوایل منجر به خراب شدن دیوار پیرامونی می‌شد. بعدها برای مقابله با این نیرو، دیوار یا ستون کناری را بزرگ و سنگین کردند تا وقتی هول داده می‌شود، نیافتد، به طوری که کنار هر گنبدی، یک مکعب بزرگ و زشت آجری وجود داشت -اگر دقت کرده باشید، در بعضی بناهای تاریخی، یک گنبد کوچک داریم و دورش دیواری به ضخامت وحشتناک- زشتی قضیه باعث شد یه این فکر بیافتند که این دیوار که در عمل وزن زیادش مهم بود را در ارتفاع کار کنند. این شد که کنار هر گنبدی، برجی ساخته شد که بعدها گلدسته نام گرفت و کم‌کم بدل شد به یک نماد، نماد اماکن مذهبی یا مساجد

گنبد مزار شهدا|گنبد سازی در تهران|ساخت گنبد در تهران|گلدسته سازی|سازنده گلدسته|ساخت گلدسته|سازنده انواع گنبد و گلدسته|گلدسته سازی در تهران|گنبد استیل|ساخت گنبد استیل|سازنده گنبد استیل|گنبد استیل طلایی/گنبد سازی/گلدسته سازی/گنبد و گلدسته مسجد/قیمت گنبد و گلدسته/

ساخت ضریح برای محرم برای شیراز

ضریح سازی برای محرم

مسجد، قطب دینی و فرهنگی

امروز و به شدت به مساجد اثرگذار حرکت آفرین نیازمندیم. اما برخی مساجد ما فرسنگ ها از این تراز، عقب افتاده اند.

1-برخی مساجد پیر شده اند، هیچ جوانی در آن یافت نمی شود، سرتاسر مسجد از پیرمردها و پیرزن هایی پر شده است که یکی دو ساعت به نماز، در صف ها به انتظار، تسبیح می چرخانند.

2-بعضی مساجد هم، قیافه کلیسا پیدا کرده اند، پر از صندلی های دسته دار چوبی و پلاستیکی، برای به ظاهر کهنسالانی که به عذر درد پا و کمردرد، نماز ایستاده را به نشسته تبدیل کرده اند.

3-برای گلدسته و گنبد برخی مساجد، قریب پانصد ششصد میلیون تومان هزینه شده است، فرش هایش کامل و دیوارهایش کاشی کاری است، وضوخانه مرتب و تمیزی دارد، کتاب های قرآن و مفاتیحش تمیز و دست نخورده است، اما جز امام جماعت، خادم و ده پانزده نفر دیگر از اهالی محل، کس دیگری آنجا پیدایش نمی شود.

4-برخی مساجد دچار اختلافات داخلی و مدیریتی شده اند، سوء تفاهم های کُشنده ای بین کانون و پایگاه بسیج و هیأت و امام جماعت و هیأت امنا، در جریان است.

5-برخی مساجد، همه دعاهای بعد از نماز را انجام می دهند. اما مکبر و دعاخوان و قرآن خوانش، پیرمردهای باسابقه ای هستند که چهل پنجاه سال است خوانش دعاها را بین هم تقسیم کرده و با صوت کهنه و آواز خش دار آن را به نمازگزاران تحویل می دهند، بی آنکه حاضر باشند یک دانگ از این سرقفلی افتخار آمیز را به یک جوان خوش صدا اجاره دهند.

6-برخی مساجد، همه چیزش آماده است، اما امام جماعت برای آن یافت نمی شود، پس نماز در آنجا تعطیل است.

7-برخی مساجد، فقط نیم ساعت مانده به مغرب، درهایش باز و نیم ساعت بعد از عشاء بسته می شود و از نماز صبح در آن خبری نیست.

8-برخی مساجد در حاشیه خود دو سه باب مغازه وقف شده دارند اما هنوز خالی و بی سرپرست افتاده و هیچ کمکی به اقتصاد مسجد نمی کنند. برخی مساجد، سر برج برای پرداخت قبض آب و برق شان، به این و آن التماس دعا دارند و راه چاره ثمربخشی پیدا نمی کنند.

اینها فهرستی است اجمالی از وضعیت برخی مساجد روزگار ما، که البته آمار دقیقی از فراگیری آن در دست نگارنده نیست، اما مشاهدات بسیاری، مؤید بخش هایی از آن است.

گنبد سازی/گنبدسازی/گلدسته سازی/گنبد سازی/گلدسته سازی/گنبد سازی/گلدسته سازی

مساجدی که می درخشد

اما در سوی دیگر ماجرا مساجدی داریم که:

زنده هستند و به حیات خود ادامه می دهند. به معنای واقعی پاتوق و کانون و قطب فرهنگی اجتماعی محله و شهر هستند. این مساجد هربار و هر ماه و هر سال، از جوانانی که در صفوف متراکم، برای خود هویت مسجدی طلب می کنند، پر می شود. گاه تعداد جوانان و نوجوانان آنقدر زیاد می شود که تا حیاط مسجد نیز موکت و فرش پهن می کنند و باز هرکس که دقیقه ای دیر به مسجد برسد جای خالی برای نماز پیدا نمی کند.

در این مساجد امام جماعت، به معنای واقعی، «رهبر مسجد» است. اصلی ترین کار و فعالیتش را برای مسجد خالی کرده و ساعت های جدی از حیات خودش را در مسجد و برای آرمان های مسجد سپری می کند. از هیچ مناسبتی، با «بی خیالی» عبور نکرده و در آن حلقه های درسی و مباحثات علمی برقرار است. صندوق های قرض الحسنه با برکتی در آن مستقر است که ماهانه مشکل مالی مؤمنین را حل و فصل می کند.

آنها برای خود رسانه های مؤثری دست و پا کرده تا بتواند ابعاد معرفتی و آگاه سازی دینی سیاسی را تأمین کند. از روزنامه دیواری و نشریه های مسجد گرفته تا حتی کانال ها و گروه های تلگرامی و پیج های اینستاگرامی.

آنجا جلسات سخنرانی متعدد و به درد بخوری، هم با حضور روحانیت و هم مکلاها، برقرار است و مخاطب مسجد می داند هر شب و ظهر و بعد از ظهر اگر خودش را به آنجا برساند چیزهای خوبی در حوزه اندیشه و نظر گیرش می آید.

به کمک بانیان خیر برای خود محیط های جدیدتر و تخصصی تری فراهم ساخته تا به کارکردهای جدید خود هم مسلط شود، از اتاق جلسات و کنفرانس گرفته تا تالار اجتماعات و خانه امام جماعت و حجره های درس و آشپزخانه و سالن پذیرایی و اتاق سمعی و بصری.

برای فعالیت های جدی بانوان، فکر و اقدام کرده و گروه های پر نشاطی از زنان انقلابی و با ایمان را درگیر مسائل فرهنگی اجتماعی خود ساخته است.

در حد و اندازه خود به فناوری های نخبگانی دست پیدا کرده و توانسته است با راه اندازی هیأت های اندیشه ورز کارآمد، نسبت به مسائل و ابتلائات جدید فرهنگی، پاسخ های عملی خوبی پیدا کند.

نتیجه

واضح و روشن است، جامعه ایرانی نسبت به مساجد نوع دوم، نیاز مبرم و عطش جدی دارد. حال باید با مطالعات میدانی، راه های توسعه کمی و کیفی این نوع از مساجد را در گستره شهرها و روستاها پیدا کرد.

گنبد فلزی – گنبد استیل – گنبد آلومینیوم – گنبد استیل طلایی – گنبد سازی – گنبدسازی– گنبد سازی در تهران – گنبد سازی – گنبدسازی

گنبد سازی — گلدسته سازی — گنبد سازی در تهران — گنبد سبک — گلدسته سازی در تهران — گنبد فلزی — روکش گنبد|ساخت گنبد|گنبد استیل|

ساخت گلدسته در تبریز   09369320166

گلدسته سازی و گنبد سازی عسگریان

عناصر مشترک مساجد

مساجد در تمام مکان هایی که ساخته می شوند، عناصر معماری مشترکی دارند؛ صحن، ایوان، رواق، مناره، گنبد، شبستان و محراب که البته برخی مساجد همچون مسجد شیخ لطفالله اصفهان فاقد صحن و مناره هستند. هیچ معبدی نیز نمیتواند محراب نداشته باشد تا جایی که برخی مساجد دارای چند محراب هستند به عنوان نمونه؛ مسجد جامع اصفهان را میبینیم که دارای ٩ محراب هست، البته بیشتر مساجد دارای یک محراب در جنوب مسجد هستند.

صحن و حیاط مسجد

صحن و حیاط مسجد یکی از عناصر مهم معماری مساجد اسلامی، صحن و حیاط است که به دلیل پیروی از طرح و نقشه اولین مسجد جهان(مسجدالنبی)، طرح مربع و یا مربع مستطیل دارد و فضایی آزاد و روحانی را برای واردین به مسجد ایجاد میکند. در واقع شکل و فرم و عناصر تزئینی ابتدا در همین صحن ها به نمایش در می آیند و شما هنگام ورود به مسجد بسیاری از عناصر معماری و تزئینات وابسته به معماری را یک جا مشاهده می کنید. در وسط صحن حیاط، آب مظهر پاکیزگی و نظافت، در حوض بزرگی که با فضاسازی بنا به صورت دایره و یا مربع و مستطیل و یا هشت گوش متناسب است، متجلی می شود.

معماران محل حوض را در جایی انتخاب می کردند که لااقل تصویر بخش اعظمی از بنا به ویژه ایوان ها و طاق نماهای زیبا که دارای تزئینات و رنگ های الوان بودند، کاملاً در حوض منعکس شود که نمونه آن را در مسجد امام خمینی اصفهان می بینیم. هنگامی که این آیینه کاذب با موج کوچکی شکسته می شود، انسان متفکر و عارف به چشم دل می بیند که هیچ چیز جز ذات اقدس پروردگار پایدار نیست. بنابراین حوض علاوه برکارکردی که برای وضو ساختن دارد، نمادی تزئینی نیز به شمار می رود.

در برخی مناطق همچون مسجد عتیق شیراز، برروی حوض سکو یا تخت گاهی ساخته اند که پایه های آن در حوض است. در بالای این سکو که به آن خدای خانه گویند، مؤمنین دور از مردم عادی به تلاوت قرآن مجید می پرداختند. رواق ها، فضاهای سر پوشیده ستون دار اطراف صحن و حیاط مسجد هستند که معمولاً در پشت آنها دیوارهای انتهای مسجد قرار دارند. در تاریک خانه دامغان شاهد این رواق ها هستیم. رواقها بیشتر در کشورهای اسلامی حوزه مدیترانه هند و پاکستان به کار رفته اند.

ایوانهای مساجد ایران

ایوان بدون تردید زیباترین و عالی ترین ایوان ها در مساجد و بناهای اسلامی ایران مشاهده می شود. ایوان های مساجد ایران از نظر ارتفاع و تناسبات فنی و عناصر تزئینی در بین سایر بناها و مساجد اسلامی کشورهای جهان، نمونه و منحصر به فرد هستند. هر ایوانی زیبایی خاص مجموعه خود را دارد. ایوان های ایرانی اغلب بلند و متناسب با بنا ساخته شده اند. به علاوه وجود طاق نماهای بسیار جالب و متنوع در اطراف ایوان ها، آنها را از خشکی و تجرد خارج کرده وحالت موزونی به آنها داده است.

سقف ایوان ها که از نظر شکل و فرم مانند نیم کره و نیم گنبد است، با انواع عناصر تزئینی مانند مقرنس، آجرکاری، گچ بری، آیینه کاری و نقاشی مزین شده است و در هر بنایی به تناسب اهمیت آن، این تزئینات بیشتر و کامل تر و زیباتر شده اند. ایوان های ورودی مسجد جامع یزد، مسجد شیخ لطف الله و مدرسه چهار باغ اینگونه اند. سقف ایوان هایی که عمیق هستند، مانند ایوان یا صفه درویش در مسجد جامع اصفهان به صورت گهواره ای ناوی و یا طاق آهنگ است. در اطراف کلید ایوانها، طاق نماها به کمک ایوان ها آمده و زیبایی آنها را کامل کرده اند و آنها را از تجرید و تکبنایی که شکل مناسبی نبوده، بیرون آورده اند. این طاقنماها به صورت مربع مستطیلاند و به صورت قالببندی در بیشتر ایوان ها جای گرفته اند.

مناره ه یا گلدسته

گلدسته  یا مناره ها بناهایی در قالب برج بلند و باریک هستند که معمولاً در کنار مسجد و بقاع متبرکه برای گفتن اذان ساخته می شوند. در گذشته گلدسته یا مناره ها نقش میل راهنما را در کنار جاده ها و ابتدای شهرها و در کنار مساجد، کاروان سراها، مدارس و مهمان پذیرها ایفا کرده اند. این بناها به دلیل روشن کردن چراغ و یا آتش بر فراز آنها برای راهنمایی مسافرانی که شب هنگام از راه های دور به طرف شهر می آمدند به مناره یا محل نور معروف شدند و برخی منابع به آن میل هم گفته اند. کلمه منار یا مناره به معنای جای نور و آتش است و در فرهنگ های لغت نیز همین معنا به کار برده شده است.

در دوره اسلامی ساخت مناره ها در کنار مسجد یا مقابر متداول شد اما اولین مناره را متعلق به قرن سوم هجری می دانند که در شهرستان قم واقع است. مناره ها ابتدا منفرد بودند و مصالح آنها از خشت بود. بعدها با آجر همراه با تزئینات آجری و کتیبه ساخته شد، مانند منار مسجد علی در اصفهان و منار تاریک خانه دامغان. در همین زمان نیز مناره های زوجی به ویژه در دو طرف ایوان های گنبد دار متداول گردید که در این حالت به آن گلدسته نیز گفته می شود. مناره ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند‍:

گلدسته سازی/گلدسته و گنبد/گلدسته سازی در تهران/گلدسته سازی در شمال/گنبد سازی

میل یا مناره های راهنما

میل یا مناره های راهنما مناره ها یا گلدسته هایی که برای گفتن اذان و خبررسانی کاربرد داشته و دارند. از این رو در دوران اسلامی نام «مأذنه» نیز به خود گرفتند که قبل از وجود بلندگو، بالای آنها اذان می گفته اند. هر گلدسته یا مأذنه شامل قسمت های زیر است: ١. پایه ٢. بدنه یا ساقه ٣. محل گفتن اذان(مؤذنه) ٤. تاج یا کلاهک تا قبل از صفویه مصالح بیشتر گلدسته ها از آجر بود. ولی از این دوره ساقه گلدسته ها یکپارچه از جنس کاشی فیروزهای بود که در متن آن حروف معقلی(حروف بنایی) و زردرنگ به کار برده می شد.

انواع گنبد

گنبد ها نیز یکی از علائم معماری اسلامی هستند که متنوعترین آنها در ایران به کار گرفته شده اند. این گنبد ها از خشت خام با اندود کاه گل یا آجر و سنگ در سرتاسر ایران اسلامی خودنمایی می کنند. انتخاب رنگ آبی که رنگی است آرام بخش و متعادل و روحانی، برای خود مزیتی است برای گنبدهای ایرانی، هنگامی که از بلندای شهر یا روستایی منظره آن را مشاهده میک نیم. گنبدها همانند نگین فیروزهای در میان بافته ای شهری و روستایی می درخشند. گنبدهای ایرانی صرف نظر از نوع فن و تکنیکی که در ساخت آنها به کار رفته است به دو دسته رک و نار تقسیم می شوند. نار مثل گنبد مسجد امام خمینی و گنبد میرزا رفعیا در اصفهان. گنبدهای رک نیز به سه دسته تقسیم می شوند:

گنبد سازی/ساخت گنبد/گنبد و گلدسته/گنبد سازی

گنبدهای هرمی

مانند گنبد ابولؤلؤ در کاشان و گنبد خانقاه شیخ عبدالصمد در نطنز

–گنبدهای مخروطی، مانند میل رادکان در قوچان

-گنبدهای اور چین(پله پله ای) مانند مقبره دانیال نبی در شوش

بعضی از گنبد ها نیز نار و رک هستند. تیزه گنبد، رک و در پایه به صورت قوس و نار در میآید. گنبد بیشتر مقابری که متعلق به سرداران ایران است، مخروطی شکل و گنبد امامزاده ها تقریباً همگی هرمی شکل و نار هستند. گنبدهایی که از خارج بنا مشاهده می شوند، پوسته بیرونی بنای گنبد است که به آن اصطلاحاً خود گویند. ولی گنبد دیگری در زیر گنبد خارجی وجود دارد که آن را از داخل مشاهده می کنیم و به آن اصطلاحاً آه یانه می گویند. بنابراین گنبد های بناها شامل دو پوسته خود و آهیانه می باشند. شبستان ها نیز فضاهای سرپوشیده و دارای ستون های یک شکل و موازیاند که از یک طرف به صحن مسجد راه دارند. هر مسجد دارای شبستان مسجد است. این شبستانها ممکن است در چهار طرف مسجد یا دو طرف آن و احیاناً یک شبستان در جنوب مسجد و طرف قبله ایجاد شده باشد. این موضوع بستگی به تعداد نمازگزاران و اهمیت و اعتبار مسجد دارد. تقریباً بیشتر مساجد اسلامی دارای سقف های قوسی شکل با انواع تزئینات و کاربندی و رسمی بناهای ساده و متنوع اند. این قوس ها که در مساجد ایرانی به صورت عرق چین ظاهر شده اند، جلوه ای خاص دارند. تزئینات آجرکاری و یا کاشی کاری متنوع آنها بر زیبایی این شبستان ها افزوده است.

محراب

محراب نشان دهنده قبله مسلمین و در واقع نقطه عطف مسجد است. زیرا فلسفه ایجاد مسجد علاوه بر ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن، ادای فریضه واجب نماز است که هر مسلمان ملزم به اجرای آن است. محراب ها در فرورفتگی قسمتی از دیوار قبله و از ساده ترین وجه تا پرنقش و نگارترین شکل ساخته می شوند. این امر بستگی به نوع و اهمیت مساجد و موقعیت آنها دارد. محراب های کاشی کاری ایران با تناسبات و به کارگیری کاشی های الوان معرق و یک تکه، از نمونه های بسیار عالی در ایران و جهان هستند. مانند محراب زیبای مینایی در موزه اسلامی ایران و محراب زیبای مسجد میرعماد کاشان در موزه مترو پولین کاشان.

کتیبه

کتیبه و نورگیرها، کتیبه های قدیمی تر از آجر چینی و گچ بری ها و کتیبه های جدیدتر با کاشی معرق و یا کاشی خشت اغلب به رنگ سفید بر زمینه لاجوردی و بعضاً کتیبه های حجاری شده از سنگ، مخصوصاً سنگ مرمر نیز دیده می شود. کتیبه هایی که از قرون اولیه اسلامی تا دوره تیموری و اواخر این دوره هستند غالبا از آجر چینی و گچبری و با انواع خطوط تزئینی کوفی و خط زیبای ثلث و به دست زبردست ترین استادان خط و یا نقاشی خط بر در و دیوار این اماکن مذهبی جلوه میکنند و گویی این خطوط زیبا همراه با نقش و نگارهای متنوع زیبنده و انحناهای چشم نواز، همه و همه مجموعه و گلچینی را به وجود می آورند که تحسین همگان را بر میانگیزد. نورگیرها نیز در اطراف گنبد و یا در ساق و ساقه آن مشاهده می گردد که به علت شدت و ضعف نور، طرح های بدیعی را به وجود آورده و بر زیبایی مسجد یا آرامگاه و زیارتگاه افزوده اند.

این پنجره ها که معمولاً در بغل ایوان ها نیز به وجود آمده اند، اصطلاحاً به آن پاچنگ گویند. پاچن گها در بیشنر مساجد قدیمی جزو عناصر همراه مسجد هستند. نورگیرها از مصالح کاشی معرق، سنگ، آجر، کاشی و چوب ساخته میشوند و دارای نقوش هندسی یا اسلیمی هستند.

در برخی از مساجد قدیمی ایران، نورگیرها از خشت خام نیز ساخته شده اند و به علت وجود چند نور در آنها، توجه همگان به آن معطوف می گردد. یکی از زیباترین پنجره های نورگیر، پنجره های مشبک چوبی است که با طرح های متنوع گره سازی، عملکردی در پنجره ها و درهای ارسی دارند. حجاری ها، مقرنس کاری، کاشیکاری و گره چینی نیز از دیگر عوامل سازنده معماری مساجد در دوره های اسلامی هستند.

در دوره های مختلف تاریخی شاهد فراز و نشیب هایی در به وجود آمدن و کم رنگ شدن این تزئینات هستیم، برای مثال سبک های خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی در ایران، هر کدام ویژگی ها و خصوصیات معماری خاص خود را بر بناها به ویژه مساجد تحمیل کرده اند. شیوه شکل گیری عناصر معماری مساجد نیز نکته ایست که نیاز به بررسی از جوانب گوناگون دارد. تزئینات آجری مساجد دوران سلجوقی، نقشه مساجد در دوره ها و سبک های مختلف، مصالح به کار گرفته شده در تکامل مساجد اسلامی، انواع مقرنس ها و کاشی کاری ها و… نیز مواردی است که هر کدام مبحث جدیدی را در معماری ایرانی و اسلامی به وجود آورده و قابل بررسی می باشد.

صفر تا صد ساخت گنبد کاشی
کاشی کاری مساجد
کاشی کاری مسجد
کاشی سنتی اصفهان
کاشی کار مسجد
کاشی کار مسجد در تهران
کاشی کار مسجد در اصفهان
کاشی کار گنبد
کاشی زیر گنبد
کاشی گنبدی

گنبد و گلدسته سازی عسگریان 09369320166

معماری مسجد

مساجد در مناطق مختلف جهان به لحاظ معماری شباهت‌هایی بسیار به یکدیگر دارند؛ با این حال، در هر منطقه‌ای پذیرای خصوصیات معماری و هنری آن منطقه نیز شده و تفاوتهایی با دیگر مساجد یافته‌اند. بدین ترتیب، معماری مساجد هر کشور گویای ویژگی‌های معماری بومی آن سرزمین شده است.

مساجد در کشورها و مناطق مختلف علی رغم اختلافهای معماری، بناها، بخشها و اشیای ذیل را همگی دارایند:

منبر

پیش از ظهور اسلام منبر در حجاز وجود نداشت و سخنرانان برای سخنرانی بر نیزه تکیه می‌دادند و سخن می‌راندند. پیامبر اکرم(ص) نیز در آغاز رسالت به صورت ایستاده و با تکیه بر درختی (استوانه حنانه) خطبه می‌خواند تا این که برای ایشان منبری با سه یا چهار پله ساختند. در برخی منابع روایی از کلمه «منبر» برای سخنرانی پیامبر(ص) یاد شده که شاید بتوان از آن برداشت کرد که در آن زمان منبر به کار می‌رفته است؛ از جمله کلینی آورده است: «صعد رسول الله(ص) المنبر ذات یوم فحمد الله و اثنی علیه و…؛ روزی پیامبر(ص) از منبر بالا رفت و سپس خدای را سپاس و ثنا گفت و….»^[۲۷] ولی در این که چه کسی برای ایشان منبر ساخت اختلاف است. منابع از غلام زنی از انصار،^[۲۸] غلام زنی از مهاجران،^[۲۹] یکی از صحابه^[۳۰] یا مردی رومی نام برده‌اند.

منبر در آغاز محل موعظه پیامبر اکرم(ص) برای مؤمنان و جایگاه تجلی کلام خدا بر زبان ایشان بود. پس از آن حضرت، در مساجد جامع شهرهای گوناگون منبر ساختند و به تدریج در قرون بعدی تا به امروز این سنت به همه مساجد شهرها و روستاهای گسترش یافت. منبر در طول تاریخ از کارآمدترین اجزای مسجد بوده است. منبر تریبون حکومت اسلامی بود، از آن برای ایراد خطبه و موعظه و اعلام مواضع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی استفاده می‌شد. با گذشت زمان، مبلغان و واعظان از آن برای تبلیغ دین، فقها برای بیان احکام دین و تدریس معارف اسلامی، مفسران برای تبیین نکات قرآنی و محدثان برای بیان و املای احادیث استفاده کرده‌اند.

محراب

محراب یک تورفتگی قوسدار است که در دیوار قبله تعبیه شده است و جهت مسجد الحرام را نشان می‌دهد. محراب به این شکل، در اواخر سده اول هجری ابداع شد. پیش از آن، جهت قبله را در مساجد باز بدون دیوار از طریق فرو کردن عمودی در ماسه یا چنان که در خانه پیامبر در مدینه عمل شد، به کمک یک قطعه سنگ نشان می‌دادند.^[۳۳]

مناره

مناره، سازه‌ای برج‌مانند است که کارکرد نخستین‌اش اذان گفتن بر فراز آن هنگام نمازهای پنجگانه بوده است. مأذنه، مئذنه، منار، صومعه و گل‌دسته، نامهای دیگری هستند که برای این سازه به کار می‌روند. در زمان پیامبر(ص)مساجد مناره نداشتند. با توسعه دولت اسلامی و بزرگ‌تر شدن شهرها، لازم شد تا در کنار هر مسجدی مناره‌ای برای اذان گفتن و باخبر کردن مردم از وقت نماز بسازند. امروزه که مسلمانان از وسایل دیگری برای آگاهی از وقت نماز و شنیدن اذان بهره می‌برند، کارکرد مناره‌ها فقط تزئینی و تشخیص مساجد از دیگر بناهای شهر است.^[۳۴] تعداد مناره‌های مساجد در مناطق مختلف یکسان نیست. در ایران، غالبا مناره‌های دوگانه‌ای برای مساجد ساخته‌اند. جامع دمشق چهار مناره داشته که هر یک در گوشه‌های بنا واقع بوده‌اند و امروزه فقط دو مناره از آن باقی است.^[۳۵] به نقل برخی منابع، نخستین مناره به آن گونه که امروزه مرسوم است در سال ۴۴ یا ۴۵ قمری در مسجد کوفه ساخته شد.^[۳۶]

مقصوره

مقصوره یا حجاب و حافظ اطراف محراب، در لغت به معنای اتاق کوچک است و در اصطلاح اتاق کوچک محصوری در جلوی مسجد و محراب بوده که امام یا خلیفه در آن می‌ایستاده است. مقصوره یک دریچه مشبک داشته که نمازگزاران تنها از آن دریچه امام جماعت را می‌دیده‌اند. برخی مورخان عثمان بن عفان را نخستین کسی دانسته‌اند که مقصوره را برای امنیت خود به مسجد افزوده است^[۳۷] و برخی دیگر، مروان بن حکم و یا دیگران را مبدع مقصوره معرفی کرده‌اند.^[

متأسفانه هنوز بعضي از معماران عزيز از فلسفه گنبد و گلدسته، اطلاع ندارند؛ هنوز از رمز

پردازيهاي مسجد، بي خبرند؛ هنوز نمي دانند که محراب، نمادي در غار حراست و هنوز … و
آن وقت براي طراحي مسجد، قلم مي زنند.
گزيده اي از کتاب نکاتي کاربردي در معماري مساجد )تأليف سيد تقي کاظميان( پيامبر گرامي
اسلام )ص(، پس از هجرت و ورود به مدينه، با کمک اصحاب و ياران خود، اقامتگاهي بسيار
3 متر و از خشت خام بر روي لايه اي از سنگ بود، که بعدها / ساده که ديوار آن به ارتفاع 5
به دو برابر افزايش يافت. به دليل تابش شديد آفتاب، دو سايبان از شمال و جنوب حياط زده
شد. ستون هاي سايبان ها از تن درخت خرما و پوشش آنها، برگهاي درخت خرما، حصير و
پوست حيوانات بود. اين، بناي ابتدايي مسجد النبي بود. در کنار همين مسجد، منزل همسران
پيامبر )ص( قرار داشت.
پيامبر گرامي اسلام )ص( پس از رحلت در يکي از اطاق هاي همسران خود به خاک سپرده
شد. رسول خدا )ص( در اوايل هجرت، علاوه بر اين مسجد، مسجد ديگري به نام قبا بنا کرد.
مسجد النبي به منزله ي مسجد جامع شهر مدينه بود و در آنجا به امامت پيامبر اکرم )ص(
نماز جمعه برگزار مي شد. غير از اين دو مسجد، 9 مسجد ديگر در محله هاي مختلف، به
ياري و کمک حضرت رسول )ص( ساخته شد که در آنها نماز جماعت اقامه مي شد و با اذان
بلال، در آنها نماز مي خواندند. بي شک اولين طراح و معمار مسجد در اسلام، پيامبر اکرم
)ص( بوده است. رسول خدا)ص(، به ساخت مساجد قبيله ها کمک مي کردند. خانه ي پيامبر
اکرم )ص( که پس از رحلتش فقط محل عبادت شده بود، به تدريج به صورت الگوي اصلي
همه مساجد اوليه اسلام درآمد اين مساجد، داراي قسمت سرپوشيده تقريباً عميقي در طول
ديوار قبله بودند و اطراف ديوراها نيز رواق هايي و جود دات که تأمين کننده ي سايباني براي
مردم بود. مسجدها، ابتدا عاري از هر گونه زيور و تزئينات بودند. شکل و طرح هندسي آنها
مربع و مربع مستطيل بود که بعدها در ساختن بسياري از مساجد و حتي مساجد امروزي،
مورد استفاده قرار گرفت. به طور کلي، نياز به مسجد، بيشتر از هر عامل ديگري، نظير وسعت،
تزئينات و … مورد توجه رسول خدا )ص( و يارانش بود.
مسجد، حصاري از خشت خام بود ه حريم امت و مظهر ايمان و اعتقاد بود و چند اتاق براي
پيامبر )ص( و اهل بيت )ع( و حياطي براي پذيرفتن پيروان و نيز داراي دو قسمت سرپوشيده
بود که قسمت وسيع تر، نمايانگر ديوار قبله بود و به همين جهت، به مجموع بنا در رابطه با
جهان بيرون و درون، وجهه اي مقدس مي داد. قسمت سايه دار، تقدس بيشتري داشت و
متوجه قطبي مذهبي بود و سرانجام منبري براي پيامبر که هنگام ايراد خطبه و پذيرفتن
بيگانگان بر آن قرار گرفت. به اين ترتيب، پيامبر اکرم )ص( ، اصحاب و خلفا و پيروانش، هرگز
به زيبايي اين بنا نينديشيده بودند و بي ترديد، چنين مفهومي نيز براي آنان متصور نبوده است.
به گمان آنان، همه ي زيبايي هاي جهان، در زبان شگفتي آور قرآن مجيد خلاصه مي شد. بر
اساس بشارت و اميدي که رسول گرامي اسلام به مسلمانان آن دوره بخشيده بود، اعراب با
شدت و سرعت از سرزمين هاي نياکان خود خارج شده، با وحدت هر چه تمامتر، تحت لواي
الله اکبر، سپاهيان نيرومند ساساني را در نهاوند شکست دادند و بازماندگان ساساني تار و مار
شدند؛ اما با تسلط اسلام، زندگي سخت نشد؛ بلکه زندگي روزمره ي حکومت محلي و برخي
هنرها، مطابق معمول مدت زيادي ادامه يافت و عناصر بنيادي فرهنگ ساساني، مدت ها رواج
داشت، فاتحين اسلامي، هيچ سبک معماري را عرضه نکردند؛ زيرا نداشتند که عرضه کنند و به
اين ترتيب، معماري ساساني تا مدتي تداوم يافت. دستاورد ايران اسلامي، اين بود که اين شکل
هاي نيرومند را تهذيب کرد و توانايي آنها را تا حد يک معماري زيبا رشد داد و در نتيجه،
آثاري سبک تر، احساسي تر، متنوع تر و مؤثر تر از پيشينيان پديد آمد. اصل مسجد سازي و
اين که مسلمانان به عظمت و شکوه مسجد اهميت مي دادند، از آيات قرآن و سخنان پيامبر
اکرم )ص( و روش آن حضرت سرچشمه مي گيرد و فرهنگ مسجد، برخاسته از متن اسلام و
تعاليم آن است.
مساجدي را که رسول خدا)ص( ساخت و يا در ساخت آنها شرکت و يا نظارت کرد، خيلي
ساده و بي آلايش بودند و هيچ گونه نقش و نگاري در آنها به کار نرفته بود. بعد از رحلت
رسول خدا )ص( که مسلمانان غني و ثروتمند شدند و تمدن اسلامي گسترش يافت. مساجدي
با شکوه و زيبا به وجود آمد و همه نوع هنر و صنعت در آنها به کار رفت. ائمه اطهار )ع( همه
دستشان باز نبود تا در زمان خود و به مقتضاي زمان خود مساجدي بسازند تا الگو شود. چند
سالي هم که امير المؤمنين )ع( خلافت ظاهري داشت، چندان از زمان رسول اکرم )ص(
نگذشته بود و شرايط خيلي عوض نشده بود و علاوه بر اين به خاطر فتنه ناکثين، مارقين و
قاسطين، وي چندان فرصت نيافت تا به عمران و آباداني بپردازد و مسجدي بسازد.
رواياتي از پيامبر )ص( در نهي از بلند ساختن مساجد و زينت کردن آنها با طلا وارد شده است
و اين موجب شده است که هميشه در ميان مسلمانان و مؤمنان و پيروان اهل بيت پيامبر )ص(
شبهه باشد که آيا اين مساجدي که بعد از پيامبر و به دست خلفا و دست اندرکاران خلافت
جور ساخته شده است، با اصول اسلام و تعاليم آن همخواني دارند يا نه و پيوسته از کيفيت
بناي مسجد پيامبر مي پرسيدند و ائمه اطهار )ع( ، چندان حساسيتي نشان نمي دادند و مي
فرمودند: شما کار نداشته باشيد و در اين مساجد، نمازتان را بخوانيد. علي بن جعفر نقل مي
کند که از برادرش حضرت امام موسي کاظم)ع( درباره نماز در مساجدي که ديوارهاي آن
نقش دارد و در قبله اش آياتي از قرآن يا احاديثي از پيامبر نوشته شده، سؤال کرد و امام )ع(
». که نماز در اين نوع مساجد، اشکال ندارد « : در جواب فرمود
شخصي از اصحاب امام صادق )ع( دباره ي نماز در مساجد تصوير دار ونقش دار، سؤال کرد و
من اين گونه مساجد را دوست ندارم؛ ولي اکنون اشکال ندارد. « : حضرت در جواب فرمود
بدين ترتيب، ». هنگامي که قائم قيام کند، خودش مي داند که با اين مساجد چه کار کند
مخالفت جدي از ائمه )ع( درباره گسترش کيفي مساجد ديده نمي شود؛ البته نسبت به
طلاکاري و نقاشي تصوير داراي روح در ديوار مساجد، فقيهان فتوا به حرمت داده اند و در
بعضي از روايات، نهي از بلندي مناره ها شده است و علما هم به کراهت بلندي مناره فتوا داده
اند. با توجه به سيره ي ائمه )ع(، مي توان فهميد که آن حضرات به طور کلي با اين نوع
مساجد مخالف نبودند و گاهي که در موارد جزئي انحرافي بوده، اشاره مي کردند؛ چنان که
حضت علي)ع( دستور داد که مناره مسجدي را در کوفه خراب کردند. هنوز قرن اول هجري
به پايان نرسيده بود که براي مسجد النبي مناره و مأذنه ساختند، بدين ترتيب بعضي از اشکال
معابد مانند مأذنه و گنبد، وارد معماري مساجد شد و به تدريج، گنبد و مناره سمبل و نشانه
مسجد گشت. البته اين چنين نبود که مسلمانان با اقتباس گنبد و مناره از ديگر اديان، مانند
مسيحيان، زرتشتيان و يهوديان، مقهور معماري آنها گردند؛ بلکه آنها به گونه اي به ترويج
اسلام راستين پرداختند که اديان ديگر آتشکده ها و معابد خود را به مسجد تبديل مي کردند
و معماران خوش ذوق مسلمان، مخصوصاً ايرانيان، سبکي نوين، متفاوت و ماندگار به وجود
آوردند. ايرانيان برخلاف کشورهاي عربي که متأثر از معماري يوناني بودند، راه خود را کاملاً
متمايز کردند.
کشورهاي عربي، براي پوشاندن درگاه ها و نيم گنبدها، از قوس هاي نيم دايره و هلالي که به
قوس رومي معروف بود، استفاده کردند و ايرانيان قوس هاي ايراني را که اکثراً تيزه دار و يا به
عبارتي جناغي هستند، به کار بردند. از اين رو در تمام بناهاي معروف ايران، قوس هاي رايج
نعل اسبي و يا قوس هاي گنگره دار و دالبري، مشاهده نمي شود. با توجه به وسعت و گسترش
ايران بزرگ در آن زمان و ارتباطات و مشاهدات مختلف، بايد بخشي از اين تأثير گذاري را
امروز در معماري ايران شاهد باشيم؛ ولي هنرمندان و معماران با سليقه ي ايراني به هيچ وجه
حاضر نشدند حتي براي نمونه، از قوس هاي رايج عربي استفاده کنند. با ملاحظه ي گنبدهاي
کشورهاي اسلامي، مشاهده مي شود که گنبد هاي مساجد ساير کشورهاي اسلامي، نمي توانند
همپاي گنبدهاي زيباي ايراني باشند. انتخاب رنگ فيروزه اي، با نقوشي اسليمي و يا طرحهاي
هندسي ساده، ولي با شکوه، جلال و ابهت خاصي به گنبدهاي ايراني داده است؛ حتي گنبد خاکي
مسجد جامعه اصفهان که به نام گنبد تاج الملک معروف است و فاقد هر گونه پوشش کافي
اتس، نمونه اي دقيق و حساب شده از طرح و ساختمان يک گنبد ايراني است. گنبدهاي زيباي
ايراني در پهن دشت شهرهاي کويري، مانند يزد و کاشان و در شهري مانند اصفهان، همانند
نگين هايي فيروزه اي و ستاره هايي درخشان، در ميان بناهاي کرم رنگ آجري و يا کاهگلي مي
درخشند. تناسبات گلدسته ها و مناره ها و سردر ايوان ها با گنبد، از يک هماهنگي موزون
برخوردار است؛ به نحوي که بيننده، هيچ کدام را بر ديگري ترجيح نمي دهد؛ بلکه همه اين
مجموعه را به صورت واحد مي نگرد. در مکاتب معماري، شاخص ها و عناصري وجود دارند
که نماينده و بيانگر اهداف اصلي آن مکتب مي باشند و در حقيقت، اين شاخص ها يا مونومان
ها، تعريف کننده هويت بنا، ساختمان و اشخاص استفاده کننده از آن هتسند که در يک نگاه
مفهوم را مي رسانند.
اين مونومان ها، در همه ي مکاتب عموماً و در مکتب مونومانتاليسم خصوصاً، تا آن جايي پيش
رفته که به صورت شاخص هاي شهري و سازماني نيز مطرح هستند و نگرشبه آنها، تداعي
کننده آن شهر يا سازمان و يا آن مجموعه مي باشد؛ مثلاً با ديدن برج ايفل، همه ما به فکر
پاريس مي افتيم و با ديدن ديوار چين به ياد کشور چين و با ديدن اهرام ثلاثه، به ياد کشور
مصر مي افتيم. البته نبايد معاني والاي گنبد و گلدسته را با مونومان هاي ديگر، يکي دانست؛
ولي همين گنبد و گلدسته است که با يک نگاه ، معاني الله، نماز و عبادت را در ذهن تداعي مي
کند.

گنبد کاشی ، کاشی گنبد ، کاشی کاری مسجد ، کاشی مسجد ، کاشی مسجدی ،کاشیکار مسجدی ، رسم بندی ، رسمی بندی ،پیچ کاشی ، نصاب کاشی ، کاشی اصفهان ، کاشی هفت رنگ ، کاشی معرق ، مقرنس ، مقرنس گچی 7 پا

مقرنس گچی ، کاشی مقرنس ، ساخت گنبد کاشی ، گنبد سازی درتهران ، گنبد سازی در کرج ، گنبد سازی در قزوین ، گنبد سازی در ساوه، گلدسته سازی در تهران ،کاشی معرق ، کاشی مقرنس ، کاشی کاری مساجد ، کاشی سازی در تهران ، نصاب کاشی مسجدی ، کاشی کار مسجدی ، کتیبه مسجد /گنبد سازی / گنبدسازی/گلدسته سازی/ساخت گنبد/ ساخت گلدسته/گنبد سازی /گنبدسازی/گلدسته سازی/ساخت گنبد/ ساخت گلدسته/